İçindekiler
Yeme Bozukluğu Belirtileri Nelerdir?
Yazımızda sizlere yeme bozuklukları ile ilgili detaylı bilgilere değineceğiz. Aynı zamanda Yeme bozukluğu olup olmadığı nasıl anlaşılır? Yeme bozukluğu kimlerde görülür? Gibi başlıkları da detaylı bir şekilde irdeleyeceğiz. Neden olur, nasıl geçer birçok soru başlıklarına yanıt vereceğiz.
ANOREKSİYA NERVOZA
Anoreksiya nervoza, insanların yiyeceklerden kaçındığı, yiyecekleri ciddi şekilde kısıtladığı veya yalnızca belirli yiyeceklerden çok az miktarda yediği bir durumdur. Tekrar tekrar tartılabilirler. Tehlikeli derecede zayıf olduklarında bile kendilerini aşırı kilolu olarak görebilirler.
Anoreksiya nervozanın iki alt tipi vardır: “kısıtlayıcı” ve “tıkınırcasına yeme çıkarma” Anoreksiya nervozanın kısıtlayıcı alt tipinde, kişiler tükettikleri yiyecek miktarını ve türünü ciddi şekilde sınırlarlar.Anoreksiya nervozanın “tıkınırcasına yeme çıkarma” alt tipinde, kişiler yine tükettikleri yiyeceğin miktarını ve türünü büyük ölçüde kısıtlarlar. Ek olarak, tıkınırcasına yeme ve çıkarma dönemleri yaşayabilirler – kısa sürede büyük miktarlarda yemek yiyip ardından kusma veya müshil veya idrar söktürücü kullanma gibi..
Anoreksiya nervoza ölümcül olabilir. Diğer ruhsal bozukluklarla karşılaştırıldığında son derece yüksek bir ölüm (mortalite) oranına sahiptir. Anoreksiyalı kişiler, açlıkla ilişkili tıbbi komplikasyonlardan ölüm riski altındadır. İntihar, anoreksiya nervoza teşhisi konan kişiler için ikinci önde gelen ölüm nedenidir.
Semptomlar şunları içermektedir; son derece kısıtlı yeme, aşırı zayıflık (zayıflama), normal veya sağlıklı bir kiloyu korumak için amansız bir zayıflık arayışı, kilo alma konusunda yoğun korku, çarpıtılmış beden algısı.. Zamanla şu semptomlar da gelişebilir; kemiklerin incelmesi (osteopeni veya osteoporoz), hafif anemi, kas kaybı ve zayıflığı, kırılgan saç ve tırnaklar, kuru ve sarımsı cilt,tüm vücutta ince tüylerin çıkması (lanugo), şiddetli kabızlık, düşük kan basıncı, yavaşlamış solunum ve nabız, kalbin yapısında ve işlevinde hasar, beyin hasarı, çoklu organ yetmezliği, vücut ısısında düşüş, uyuşukluk, uyuşukluk veya her zaman yorgun hissetme, kısırlık..
BULUMİA NERVOZA
Bulimia nervoza, insanların tekrarlayan ve sık sık bir şekilde olağandışı miktarda yemek yeme ve bu ataklar üzerinde kontrol eksikliği hissetme durumlarıdır. Bu tıkınırcasına yemeyi; kusma, aşırı müshil veya diüretik kullanımı, oruç tutma, aşırı egzersiz veya bu davranışların bir kombinasyonu gibi aşırı yemeyi telafi eden davranışlar izler. Bulimia nervozalı kişiler zayıf, normal kilolu veya fazla kilolu olabilir.
Semptomlar şunları içermektedir; kronik iltihaplı boğaz ağrısı, boyun ve çene bölgesinde şişmiş tükürük bezleri, mide asidine maruz kalmanın bir sonucu olarak aşınmış diş minesi ve giderek daha hassas ve çürüyen dişler, reflü ve diğer gastrointestinal problemler, bağırsak problemleri ve müshil kötüye kullanımından kaynaklanan tahriş, şiddetli dehidrasyon, felç veya kalp krizine yol açabilen elektrolit dengesizliği (çok düşük veya çok yüksek sodyum, kalsiyum, potasyum ve diğer mineraller seviyeleri)..
TIKINIRCASINA YEMEK BOZUKLUĞU
Tıkınırcasına yeme bozukluğu, insanların yemek yeme davranışları üzerindeki kontrollerini kaybettikleri ve olağandışı büyük miktarlarda yemek yeme nöbetlerinin tekrarlandığı bir durumdur. Bulimia nervozadan farklı olarak, aşırı yeme dönemlerini kusma, aşırı egzersiz veya oruç tutma takip etmez. Sonuç olarak, aşırı yeme bozukluğu olan kişiler genellikle aşırı kilolu veya obezdir. Aşırı yeme bozukluğu, ABD’de en yaygın yeme bozukluğudur.
Semptomlar şunları içermektedir; 2 saatlik bir süre gibi belirli bir süre içinde alışılmadık derecede büyük miktarlarda yemek yemek, doyduğunuzda veya aç olmadığınızda bile yemek yemek, nöbetler sırasında hızlı yemek, rahatsız edici bir şekilde doyana kadar yemek, utançtan kaçınmak için tek başına veya gizlice yemek yemek, sıkıntılı, utanmış veya suçlu hissetmek, sıklıkla diyet yapmak..
RİSK FAKTÖRLERİ
Yeme bozuklukları her yaştan, etnik kökenden, vücut ağırlığından ve cinsiyetten insanı etkileyebilir. Yeme bozuklukları sıklıkla gençlik yıllarında veya genç erişkinlik döneminde ortaya çıkar, ancak çocukluk döneminde veya yetişkinlikte de gelişebilir. Yeme bozuklukları; genetik, biyolojik, davranışsal, psikolojik ve sosyal faktörlerin etkileşiminden kaynaklanmaktadır.
TEDAVİ
Yeme bozuklukları için erken dönmemde tedavi arayışında olmak önemlidir. Yeme bozukluğu olan kişiler intihar ve tıbbi komplikasyonlar açısından yüksek risk altındadır. Yeme bozukluğu olan kişilerde genellikle başka ruhsal bozukluklar (depresyon veya anksiyete gibi) veya madde kullanımıyla ilgili sorunlar olabilir. Tedaviyle tam iyileşme mümkündür.
Tedavi planları bireysel ihtiyaçlara göre şekillendirilir ve aşağıdakilerden birini veya birkaçını içerebilir:
- Bireysel, grup ve/veya aile psikoterapisi
- Tıbbi bakım ve izleme
- Beslenme danışmanlığı
- İlaçlar
Psikoterapiler:
Kişilerin, aşırı yeme ve çıkarma davranışlarını azaltmak veya ortadan kaldırmak için çarpık veya işlevsel olmayan düşünce kalıplarını nasıl belirleyeceğini ve yanlış inançları fark edip değiştireceğini öğrenmesine yardımcı olan bir psikoterapi türü olan bilişsel davranışçı terapi yeme bozukluklarının tedavisinde önemli yer tutar.
Yeme bozuklukları yemekle ilgili düşüncelerin kişiyi etkilemesi ve kilo alma sorunu yaşama ve bununla ilgili kaygı duymaya başlamaya bağlı olarak ortaya çıkmaktadır. Diyet yapma davranışı gibi kurallı davranışlar bu tarz hastalıkları da tetiklemektedir. Örneğin diyet yaparken sürekli kalori saymaya başlamak da bu durumu tetikleyen etkenler arasında yer almaktadır. Kişinin görünüşüne karşı aşırı takıntı yapmaya başlaması da bu durumu tetikleyen etkenler arasında yer almaktadır. Böylece kişinin yeme düzeni bozulur ve bundan sağlığı da olumsuz olarak etkilenmeye başlar. Bu hastalık yalnızca yemek ile alakalı değildir.
Derine inildiğinde hastalığın sebepleri arasında psikolojik etkenler yatmaktadır. Bu nedenle kişiler içlerindeki ruhsal karmaşaya dışsal çözümler getirmeye çalışırlar. Bu bozukluğun ortaya çıkma nedenleri tam olarak bilinmemekle birlikte sosyal etkilerin rol oynadığı düşünülmektedir. Kişinin kendine karşı olan güveni ve benlik algısı da bu sorunların otaya çıkmasında etkilidir. Yeme bozukluğu olup olmadığı nasıl anlaşılır? Kişi böyle bir şeyden şüpheleniyorsa bir doktordan yardım alarak tanı koymalıdır. Kendisi direkt net ve kesin tanıyı asla koyamaz. Yeme bozukluğu kimlerde görülür? Özellikle benlik algısı düşük olan kişilerde bu rahatsızlıklar görülmektedir.
Yeme Bozukluğu Nedir?
Yeme dürtüsünün açlık durumlarına bağlı değil de kişinin düşünce biçime şekillendirilmesidir. Bu algı bozulduğunda kişi psikiyatrik yardım almalıdır. Dış görünüşü ile alakalı birçok olumsuz algıya sahip olabilir ve bu algı her geçen gün daha da olumsuzlaşabilir. Bu tarz olaylarda kişi kilosuna takıntılı hale gelebilir. Yeme bozuklukları fiziksel bir sorun gibi görünse de altında birçok psikolojik neden yatmaktadır. Yeme bozuklukları nelere sebep olur?
Kişinin ruhsal sağlığının giderek bozulmasına neden olabileceği gibi hızlı kilo alımı ya da hızlı kilo verme gibi nedenleri de ortaya çıkarmaktadır. Aynı zamanda sağlık sorunlarını da beraberinde getiren bu rahatsızlık kalp sorunları, kansızlık ve adet düzensizliklerine de neden olabilir. Sindirim sisteminin düzenlerinin bozulması gibi birçok olumsuz etkileri bulunmaktadır bu nedenle bu hastalıktan şüpheleniyorsanız ilerlemeden tedavi almaya başlayabilirsiniz. İleri boyutlarda kemik erimesi gibi hastalıklara da neden olabilmektedir. Tüm bu sorunlarla kişi tek başına baş edemeyebilir. Yeme bozuklukları nelere sebep olur? Yukarıdaki sayılan hastalıklar birçok rahatsızlığı da beraberinde getirebilir.
Yeme Bozukluğu Belirtileri Nelerdir?
Bu hastalığın belirtileri kişilerde farklı şekillerde ortaya çıkabilmektedir. Yeme bozukluğu nasıl düzeltilir? Ayrıca bu rahatsızlığın tedavi ettirilmesi için de psikolojik yardım alınması gerekmektedir.
- Kısa sürede aşırı kilo vermek yeme bozuklukları belirtileri arasında yer almaktadır. Bu kişiler dış görünümlerine önem verdikleri için ani kilo kayıpları yaşayabilirler. Kendilerini aç bırakabilir ve çok az yemek ile beslenebilirler. Kendini aç bırakma davranışı da uzun sürmeyebilir.
- Aç bırakma davranışından bir müddet sonra aşırı yeme davranışları görüşebilir bir diğer yan etkisi olarak da aşırı hızlı kilo alımını sayabiliriz.
- Kişide sürekli olarak kilo alma kaygısı bulunur. Bu nedenle sürekli kalori hesaplamaları yaparlar. Kalori hesaplamaya bağlı olarak neredeyse tüm yiyeceklerin kalorisini bilirler ve bu durumda yemek bozukluğuna sahip kişiler için tetikleyici olmaktadır.
- Bu kişilerde yeme düzenlerindeki bozukluklara bağlı olarak vitamin değerlerinde dengesizlikler olabilmektedir.
- Sürekli diyet yapma ya da toplu alanlarda yemek yeme davranışında çekinme görülebilir.
- Yeme bozukluğu nasıl düzeltilir? Sorusuna bir an önce yanıt arayarak bu sorunu çözmeye çalışmak bu kişilerin hem ruhsal hem de bedensel sağlıkları için önemli olacaktır. Kişinin benlik algısı değiştirilmelidir.
- Bu kişilerin ağız ve dişlerinde büyük kusurlar ortaya çıkmaktadır.
- Çok yediği düşüncesi ile kendini kusturmaya bağlı olarak mide sorunları da görülebilmektedir.
- Aşırı derecede spor yapmaya bağlı olarak kas ağrıları da yaşanabilir.
Yeme Bozukluğu Risk Faktörleri Nelerdir?
Bu hastalığın çeşitli risk faktörleri bulunmaktadır. İlk olarak genetik faktörler bu hastalığı tetikleyebileceği gibi en çok sosyal çevre bu hastalığın oluşmasında rol oynamaktadır. Eğer sosyal çevrenin tepkilerine çok fazla kulak asıyorsanız ve yemek bozuklukları yaşadığınızı düşünüyorsanız bir uzmandan ilerlemeden yardım alabilirsiniz. Sosyal etkileşim kişiyi psikolojik olarak olumsuz etkileyebilmektedir. Bu olumsuz etki kişinin hem psikolojisine hem de sağlığına büyük ölçüde kayıplar yaşatabilir. Bu tarz durumlar için ilerlemeden önlem almak gereklidir. Yeme bozukluğu için hangi bölüme gidilir? Bu bozukluklara genelde dahiliye bakıyor gibi görünse de aslında bu teşhisi psikiyatri koymaktadır. Bu nedenle psikiyatriye giderek tanılama sürecine başlayabilirsiniz. Doktorun size önereceği ilacı düzenli olarak kullanmak sizi olumlu yönde etkileyecektir. Aynı zamanda diğer bir yöntem de terapi almak olacaktır. Bu tarz rahatsızlıklarda terapi almak ve kişinin kendisi ile barışmasını sağlamak hastalığın seyrini en çok olumlu yönde etkileyen etmenler arasın yer almaktadır. Yeme bozukluğu için hangi bölüme gidilir? Sorusunun cevabı net olarak psikiyatri ve psikologdur. Tedavi sürecinde hastalığa bağlı olarak doktor kan tahlillerinize ve vitamin değerlerinize de bakmak isteyebilir.
Yeme Bozukluğu Nedenleri Nelerdir?
Bu rahatsızlıkların temelinde yatan faktör psikolojiktir. Özellikle sosyal çevrenin kişinin dış görünüşü hakkında olumsuz sorular yöneltmesi kişinin özgüvenini ve benlik algısını düşürerek bu tarz rahatsızlıkların olmasına yol açabilmektedir. Yeme bozukluklarının nedeni tam olarak bilinmemekle beraber genetik faktörlerden de kaynaklandığı düşünülmektedir. Ancak en çok etkileyen faktör kişinin sosyal çevresidir. Bu nedenle bu tarz sorunların çözülmesi için psikolojik destek alınması gereklidir. Yeme bozukluğu kilo aldırır mı? Yeme bozuklukları bazen kilo aldıracağı gibi bazen de aşırı kilo kayıplarının yaşanmasına neden olmaktadır. Kişi doyma hissini kaybederek aşırı kilo almaya başlayabilir. Ya da kendini sürekli aç bırakarak ani kilo kayıpları yaşayabilir. Yeme bozukluğu kilo aldırır mı sorusuna evet ya da hayır gibi net cevap vermek yanıltıcı olabilir. Kişinin bünyesine göre etkileri de farklı olacaktır. Aşırı yeme isteği nasıl engellenir? Bu hissi engellemek için kişi sezgisel beslenme yöntemlerini uygulayabilir. Psikolojik destek alarak ilk olarak ruhsal sağlığına destek olup, ardından yeme sorununu büyük ölçüde çözebilir. Aşırı yeme isteği nasıl engellenir? Bu hissi engellemek için kişinin açlık dürtülerini kontrol etmesi gereklidir. Bunun için de psikolojik yardım alması gereklidir.
Yeme Bozukluğu Çeşitleri Nelerdir?
Bu hastalığın kendi içerisinde alt başlıkları bulunmaktadır.
- Anoreksiya Nervoza:
Kişi tıkınırcasına yer ve zayıf olsa bile kendisini kilolu hisseder
- Bulimia Nevroza:
Kişide kendini tekrarlayan yeme nöbetleri bulunur. Yemeği tatmadan yutma gibi şeyler de yaşanabilir.
- Tıkınırcasına Yeme Bozukluğu
Yemek yerken kişi kontrolünü kaybeder.
- Duygusal Yeme Bozukluğu
Olumsuz kaygı anlarında aç olmasa bile yemek yemek isterler.
- Sınıflandırılamayan Yeme Bozuklukları
Kişi aşırı yemek yer ama yediklerini çıkaramaz. Bu da sınıflandırılmayan durumlar arasında yer alır.
Çok yemek yeme neyin belirtisi? Bu rahatsızlık psikolojik sorunların belirtisi olarak ortaya çıkabilmektedir. Aynı zamanda kişinin olumsuz benlik algısına sahip olduğunu da gösterir. Yeme bozukluğu altında yatan neden genellikle psikolojiktir. Çok yemek yeme neyin belirtisi? Genellikle psikolojik olarak düşünülebildiği gibi altında başka fiziksel nedenler de yatabilir. Bunun için bir doktordan destek almak en doğrusu olacaktır. Doktorun size koyduğu tanıya ve nedene bağlı olarak tedavi sürecine başlayabilirsiniz.
Yeme Bozuklukları Hangi Hastalıklara Neden Olabilir?
Bu bozukluklar kişinin ruhsal sağlığını ve fiziksel sağlığını olumsuz etkileyebilir. Örneğin kansızlık, kemik erimesi gibi farklı hastalıkları beraberinde getirebilir. Bunun yanında yeme bozuklukları kişinin ruhsal sağlığını da olumsuz etkileyerek kişinin benlik algısını, kendine olan saygısını ve özgüvenini olumsuz olarak etkileyebilmektedir. Bunun için psikolojik destek alınarak kişi sağlığına geri kavuşabilir ve yeme düzenini normalleştirebilir. Sürekli aç hissetmek neyin belirtisi? Farklı nedenlere bağlı olabilir. Duygusal açlık yaşıyor olmanız muhtemel olmakla beraber altında başka nedenler de yatabilir. Bunun için bir doktordan yardım alabilirsiniz. Sürekli aç hissetmek neyin belirtisi olduğunu bir doktora başvurarak öğrenebilirsiniz. Böylece tedavi sürecine başlayabilirsiniz. Bu belirti yalnızca yeme bozukluklarını işaret etmez. Kan değerlerinizde eksiklik ya da fazlalık olması da aç hissetme nedenleriniz arasında yer almaktadır. Bunun için doğru tespiti ine doktorunuz yapacaktır. Ancak böyle bir hastalığınızın olduğundan şüpheleniyorsanız bir an önce psikolojik destek alabilir ve hemen iyileşme sürecine geçebilirsiniz. Sağlığınızı yabana atmayın ve doktora başvurun.